ประสิทธิภาพ หมายถึงอะไร?
คำว่า ประสิทธิภาพ เรามักจะได้ยินกันบ่อย ๆ โดยเฉพาะในเรื่องของการทำงาน ซึ่งมักจะพัฒนายิ่งขึ้นได้โดยเริ่มต้นจากการประชุมหรือการหารือ เพื่อพัฒนากระบวนการ ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนา ประสิทธิภาพการทำงาน พัฒนาประสิทธิภาพการจัดการ การบริหาร การผลิตหรือการขาย ซึ่งยังมีแง่มุมอีกหลากหลาย โดยมีการให้ความหมายดังต่อไปนี้
ความหมายของ ประสิทธิภาพ
หมายถึง รูปแบบการทำงาน วิธีการหรือกระบวนการใด ๆ ก็ตาม ที่มีจุดประสงค์เพื่อนำไปสู่ความสำเร็จตามจุดประสงค์ที่กำหนด โดยมีการบริหารจัดการทรัพยากรที่มีอยู่ตามแต่ละกรอบจำกัด ไม่ว่าจะแรงงาน เงินทุน หรือทรัพยากรทางธรรมชาติ ที่มีคุณภาพสูงสุดมาดำเนินการอย่างเต็มศักยภาพ ผ่านกระบวนการที่มีแบบแผน เพื่อให้ปริมาณการใช้ทรัพยากรมีปริมาณน้อยที่สุด แต่กลับก่อเกิดประโยชน์ได้มากที่สุด จึงจะเรียกว่า มีประสิทธิภาพ
นอกจากนี้ความหมายของประสิทธิภาพยังถูกตีความโดย นักศึกษาและนักวิชาการอีกมากมายที่ให้ความหมายแตกต่างกันออกไปในแบบฉบับของตนเอง ซึ่งมีตัวอย่างดังต่อไปนี้
- ประสิทธิภาพ โดย พจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน หมายถึง ความสามารถอันก่อให้เกิดผลสำเร็จในการงานนั้น ๆ
- ประสิทธิภาพโดย ปีเตอร์ ดรักเกอร์ หมายถึง ความสามารถในการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด มาผ่านกระบวนการเปลี่ยนแปลงเพื่อบรรลุจุดหมายขององค์การให้เกิดประโยชน์สูงสุด ( Peter Drucker 1967 )
หลักการบริหารที่มีประสิทธิภาพ
- มีการออกแบบโครงสร้างตำแหน่งงานที่เหมาะสมกับบุคลากรในแต่ละคน
- มีการวางระบบเพื่อการประเมินผลงาน ซึ่งมีการแสดงเกณฑ์เป้าหมายความสำเร็จของงานให้เห็นอย่างชัดเจน
- สามารถนำแบบแผนงานมาประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยีสารสนเทศได้อย่างคุ้มค่า
- ให้ความสำคัญกับการทำงานร่วมกันอย่างเป็นทีมให้มีความสามัคคี อันสามารถให้ความร่วมมือกันระหว่างแผนกได้อย่างราบรื่น
- ไม่แบ่งแยก พร้อมทั้งเสริมสร้างการดำเนินงานบนความหลากหลายทางวัฒนธรรม
- มีความยืดหยุ่นในการบริหารจัดการ
ความแตกต่างระหว่าง ประสิทธิภาพ กับ ประสิทธิผล
ประสิทธิผล ( effectiveness ) ก็นับเป็นอีกคำหนึ่งที่ได้รับความนิยมใช้ในทิศทางที่คล้าย ๆ กัน ซึ่งคำว่าประสิทธิผลนั้น มีความหมายว่า จุดบรรลุตามการดำเนินงานให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายที่คาดการณ์เอาไว้ หรือให้พูดง่าย ๆ ก็คือ การพิจารณาผลงาน และนำมาเปรียบเทียบกับเป้าหมายที่ได้วางไว้ในตอนแรก
เพราะฉะนั้นความแตกต่างระหว่างประสิทธิภาพกับประสิทธิผลก็คือ ประสิทธิภาพ คือ คำที่มีถูกใช้ในกระบวนการระหว่างการทำงาน และประสิทธิผล คือคำที่นำมาใช้ในกระบวนการเมื่องานได้แล้วเสร็จไปเป็นที่เรียบร้อย
สรุปแล้วประสิทธิภาพหมายถึง กระบวนการบริหารจัดการทรัพยากร ที่มีอยู่ภายในองค์กรในด้านต่าง ๆ ให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุด และดำเนินงานได้บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้ โดยยิ่งถ้าหากมีการใช้ทรัพยากรให้น้อยมากเท่าไหร่ ประสิทธิภาพก็จะยิ่งเกิดมากขึ้นเท่านั้น (แต่ผลงานต้องออกมาในทิศทางที่ดีเยี่ยม)
